27 Μαρτίου 2021, Παγκόσμια ημέρα Θεάτρου.

Η διεθνής θεατρική κοινότητα τιμά και φέτος την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Μαρτίου και σηματοδοτείται από ένα νέο μήνυμα προς την ψυχή και το πνεύμα.

Το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου καθιέρωσε τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου το 1962 και, κάθε χρόνο, επιλέγει  μια διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα του θεάτρου από μια χώρα - μέλος του, για να γράψει ένα μήνυμα, το οποίο διαβάζεται σε όλα τα θέατρα τη συγκεκριμένη ημέρα και μεταδίδεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο.

Οι Ζαν Κοκτώ, Άρθουρ Μίλλερ, Λώρενς Ολίβιε, Ζαν Λουί Μπαρώ, Πήτερ Μπρουκ, Πάμπλο Νερούδα, Ευγένιος Ιονέσκο, Λουκίνο Βισκόντι, Μάρτιν Έσλιν, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Αριάν Μνουσκίν, Ρομπέρ Λεπάζ, Αουγκούστο Μποάλ, Τζούντι Ντεντς και πολλοί άλλοι έχουν καταθέσει τη γραφή και τις σκέψεις τους γι’ αυτόν τον σκοπό.

Φέτος, σε μία από τις πιο δύσκολες χρονιές για το θέατρο, το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου επέλεξε για τη συγγραφή του μηνύματος τον βρετανικό μύθο της υποκριτικής, τη βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιό Έλεν Μίρεν.

Το μήνυμα

«Διανύουμε μια πολύ δύσκολη εποχή για τις ζωντανές παραστάσεις και πολλοί καλλιτέχνες, τεχνικοί, τεχνίτες και γυναίκες αγωνίζονται σε ένα επάγγελμα που ήταν ήδη επισφαλές. Ίσως αυτή η διαρκής ανασφάλεια να τους κατέστησε ικανότερους να επιβιώσουν αυτής της πανδημίας με εξυπνάδα και θάρρος.

Η φαντασία τους έχει ήδη μετουσιωθεί μέσα σε αυτές τις νέες συνθήκες σε ευρηματικούς, ψυχαγωγικούς και συγκινητικούς τρόπους επικοινωνίας, πράγμα το οποίο οφείλεται φυσικά σε μεγάλο βαθμό στο διαδίκτυο. Από τότε που υπάρχουν άνθρωποι πάνω σ’ αυτόν τον πλανήτη, αφηγούνται ο ένας στον άλλον ιστορίες. Η πανέμορφη κουλτούρα του θεάτρου θα ζει όσο παραμένουμε εδώ.

Η δημιουργική παρόρμηση των συγγραφέων, σκηνογράφων, χορευτών, τραγουδιστών, ηθοποιών, μουσικών, σκηνοθετών δε θα καταπνιγεί ποτέ και στο πολύ εγγύς μέλλον θα ευδοκιμήσει και πάλι με νέα ενέργεια και μια νέα αντίληψη του κόσμου που μοιραζόμαστε όλοι.

Αδημονώ!»

Ας ξεπεράσουμε όμως λίγο την άσχημη ατμόσφαιρα της πανδημίας.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, σήμερα 27 Μαρτίου, θυμόμαστε τα «σοφά» λόγια ανθρώπων του χώρου, οι οποίοι με χιούμορ, ευστοχία και πολλή αγάπη μιλάνε για την τέχνη στην οποίο αφιέρωσαν ολόκληρο το είναι τους.

Για το θέατρο:

«Ένας ψυχολόγος, ένας από τους μεγάλους δασκάλους της ψυχανάλυσης, κάποτε δήλωσε: «Το όνειρο είναι ένα όνειρο κατά τη διάρκεια του οποίου είμαστε ταυτόχρονα ο συγγραφέας, ο πρωταγωνιστής και ο θεατής». Πράγματι όταν ονειρευόμαστε είμαστε πάντα στo πετσί του ρόλου. Αυτή είναι και η ουσία του θεάτρου». 
Ευγένιος Ιονέσκο

«Όλος ο κόσμος είναι μια σκηνή. Και όλοι οι άντρες και οι γυναίκες απλώς ηθοποιοί. Έχουν τις εισόδους και τις εξόδους του. Και ο κάθε άνθρωπος στον καιρό του ενσαρκώνει πολλούς ρόλους, καθώς οι πράξεις όπου συμμετέχει είναι οι επτά ηλικίες».
Ουίλιαμ Σαίξπηρ, «Όπως σας Αρέσει»

Για την υποκριτική:

«Είναι ένα ανιδιοτελές επάγγελμα. Έχει να κάνει με το να είσαι πιστός σε έναν συγγραφέα, σκηνοθέτη, μια ομάδα ανθρώπων και με το να δίνεις ερεθίσματα σε ένα διαφορετικό κοινό κάθε βράδυ. Αν βρίσκεσαι εκεί έξω για να δοξαστείς, τότε διάλεξες το λάθος επάγγελμα». 
Τζούντι Ντεντς

«Γεγονός είναι ότι η ηθοποιία αποτελεί κάτι το αναπόφευκτο από τη στιγμή που βγαίνουμε από την πόρτα έξω στην κοινωνία».
Άρθουρ Μίλλερ

«Για να θεωρείται μια ηθοποιός επιτυχημένη πρέπει να έχει το πρόσωπο της Αφροδίτης, το μυαλό της Αθηνάς, τη χάρη της Τερψιχόρης, τη μνήμη του Τόμας Μπέιμπινγκτον Μακόλεϊ, τη σιλουέτα της Ήρας και το δέρμα ενός ρινόκερου».
Έθελ Μπάριμορ

Για το κοινό:

«Θα ήταν ωραίο αν καμιά φορά οι άνθρωποι φεύγοντας από το θέατρο, κατέβαιναν από το πεζοδρόμιο και τους χτυπούσε ένα ταξί. Μερικές φορές νομίζω ότι θα ήταν πολύ ωραία. Δεν θέλω να πληγωθούν, αλλά καλύτερα να φύγουν από το θέατρο με αυτό τον τρόπο, παρά με μόνη σκέψη στο μυαλό τους «που έχω παρκάρει το αυτοκίνητο»».
Έντουαρντ Άλμπι (συνέντευξη στο Theatre Arts).

«Το έργο ήταν μεγάλη επιτυχία. Όμως το κοινό ήταν μια αποτυχία».
Ο Όσκαρ Ουάιλντ για την υποδοχή του έργου του «Η Βεντάλια της λαίδης Ουίντερμηρ»

«Κάθε φορά που βγαίνω στη σκηνή συνάπτω συμφωνία με το κοινό. Τους κοιτάζω, και τους λέω -και εκείνοι κοιτάζοντας με αντιλαμβάνονται- ότι αυτό είναι πράγματι ένα πριβέ πάρτι. Κάτι μεταξύ εμού και εκείνων». 
Φάννυ Μπρίς

Για τον σκηνοθέτη:

«Στο θέατρο ο σκηνοθέτης είναι ο θεός, αλλά δυστυχώς οι ηθοποιοί είναι άθεοι»
Žarko Petan

Για τους κριτικούς θεάτρου:

«Εάν ζούσε σήμερα ο Αττίλας ο Κατακτητής, θα ήταν κριτικός θεάτρου».
Έντουαρντ Άλμπι

«Αφού σου έδωσα λοιπόν όλες αυτές τις συμβουλές, προσθέτω τη κορωνίδα όλων των κανόνων, τον πιο πολύτιμο από όλους: Να μη δέχεσαι ποτέ συμβουλές από κανέναν!»
Τζορτζ Μπερνάρντ Σω «Advice to a young critic»

Για τη θεατρική συγγραφή:

«Ο πρώτος κανόνας που πρέπει να ακολουθήσει ένας νεαρός δραματουργός είναι να μην γράψει σαν τον Χένρι Άρθουρ Τζόουνς… Ο δεύτερος και ο τρίτος είναι ίδιοι με τον πρώτο».
Όσκαρ Ουάιλντ

«Τοποθέτησε τον ήρωά σου πάνω σε ένα δέντρο και στη συνέχεια ξεκίνα να του πετάς πέτρες».
Θεατρική παροιμία

«Το δόγμα μου ως δραματουργός είναι παρόμοιο με εκείνο που εκφράστηκε από τον ζωγράφο στο «Δίλημμα του Γιατρού» του Σω: Πιστεύω στον Μικελάντζελο, τον Βελάσκεθ, τον Ρέμπραντ, στη δύναμη του σχεδίου τους, το μυστήριο του χρώματός τους , στην εξιλέωση που έρχεται από την αθάνατη ομορφιά και το μήνυμα της τέχνης που έχει ευλογήσει αυτά τα χέρια. Αμήν».
Τενεσί Ουίλιαμς

Βραβεία:

«Δεν το αξίζω αυτό, αλλά έχω αρθρίτιδα και δεν το αξίζω ούτε αυτό επίσης».
Ο κωμικός ηθοποιός Τζακ Μπένι παραλαμβάνοντας ένα βραβείο.

Για το μήνυμα του έργου…

«Εάν έχεις ένα μήνυμα, χρησιμοποίησε τη Western Union»
Θεατρική Παροιμία