1η Οκτωβρίου 2024: Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας

Η Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων, γνωστή και ως «Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας» εορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Οκτωβρίου. Υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1990, για να αποτίσει τον οφειλόμενο φόρο τιμής στην ηλικιακή αυτή ομάδα, αλλά και να επισημάνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Ένα χρόνο αργότερα όρισε πέντε βασικές αρχές (ανεξαρτησία, ενεργό συμμετοχή των ηλικιωμένων στα κοινά, δυνατότητα εκπλήρωσης των προσωπικών στόχων, φροντίδα και αξιοπρέπεια), με σκοπό την διασφάλιση καλύτερης ποιότητας ζωής, που θα πρέπει να απολαμβάνει, από όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου.

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) το 2000 ζούσαν σε όλο τον πλανήτη 600 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας άνω των 60 ετών. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025, ο αριθμός αυτός θα έχει φτάσει το 1,2 δις, ενώ το 2050 θα έχει ξεπεράσει τα 2 δισεκατομμύρια!

Στην Ελλάδα, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία αναφέρει ότι το 17,1% του γενικού πληθυσμού της χώρας ανήκει στην ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών, με τις γυναίκες να είναι περισσότερες από τους άνδρες, ενώ η πρόβλεψη για το άμεσο μέλλον (2020) να πλησιάζει το 24% και να αυξάνεται στο 30% τα επόμενα δέκα χρόνια! Άρα χαρακτηρίζεται ήδη ως γερασμένη, αφού ξεπερνά κατά πολύ τα αντίστοιχα κριτήρια των δύο προαναφερόμενων Παγκόσμιων Οργανισμών, που είναι το 7%! Επιπροσθέτως, ο πληθυσμός μας συρρικνώνεται σημαντικά, καθώς η Ελλάδα μαζί με την Ιταλία καταγράφουν τον τρίτο χαμηλότερο δείκτη γεννήσεων (9‰) στην Ε.Ε, μετά τη Γερμανία (8,4‰) και την Πορτογαλία (8,5‰).

Σε έκθεση της Eurostat για το 2014, αναφερόταν ότι το 18,5% του πληθυσμού της Γηραιάς Ηπείρου είναι άνω των 65 ετών και το 5% άνω των 80 ετών, προβλέποντας να φτάσει το 12% έως το 2080. Όσον αφορά στα ποσοστά πληθυσμού άνω των 65 ετών, τα υψηλότερα καταγράφονται στη γειτονική Ιταλία (21,4%) με την Ελλάδα να ακολουθεί με 20,5% και το ποσοστό να αυξάνεται στο 31% έως το 2080.

Οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά πληθυσμού άνω των 80 ετών είναι η Ιταλία (6,4%), η Ελλάδα (6% και με πρόβλεψη αύξησης στο 13,5% το 2080), η Ισπανία και η Γαλλία (5,7%). Στον αντίποδα με τα χαμηλότερα ποσοστά βρίσκονται η Ιρλανδία και η Σλοβακία με 3%, καθώς και η Κύπρος με 3,1%.

Ενδιαφέρον, ωστόσο, παρουσιάζει το προσδόκιμο ζωής των Ελληνίδων άνω των 65 ετών, που φθάνει κατά μέσο όρο τα 21,6 χρόνια, ενώ για τους άνδρες τα 18,7 χρόνια. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην «Ε.Ε των 28» είναι 21,3 και 17,9 χρόνια αντίστοιχα.

Τέλος, σε ό,τι αφορά στη χρήση του διαδικτύου από άτομα ηλικίας 65-74 ετών, η χώρα μας καταλαμβάνει το 14% και η Κύπρος το 16%, καταγράφοντας τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ε.Ε (42%), μετά τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία (10%). Το 30% των ηλικιωμένων μας, που «σερφάρουν» στο ίντερνετ είναι μέλη κάποιου κοινωνικού δικτύου, έναντι 23% στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Παρόλα αυτά η Ελλάδα βρίσκεται στην 22η θέση στον τομέα της υγείας και στον τομέα της ασφάλειας εισοδήματος (28η) με ένα σχετικά υψηλό ποσοστό πρόνοιας, παρά το χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Εκ των πραγμάτων, τα άτομα της Τρίτης Ηλικίας, αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας. Και παρά το ότι συνηθίζουμε να αναφερόμαστε σε αυτούς με τον όρο: «οι απόμαχοι της ζωής», οι ηλικιωμένοι σήμερα συμβάλλουν αποφασιστικά στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, αφού στην  εποχή μας παίζουν έναν ολοένα σημαντικότερο ρόλο, μέσω του εθελοντικού τους έργου, της μετάδοσης των εμπειριών και των γνώσεών τους, της βοήθειας που δίνουν στα παιδιά τους αναλαμβάνοντας τη φροντίδα των εγγονιών τους, αλλά και της οικονομικής βοήθειας που τους προσφέρουν με διαφορετικούς τρόπους, καθώς και της αυξανόμενης συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας.

Η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία, με αφρμή τον εορτασμό της ημέρας, τονίζει ότι ένα βασικό πρόβλημα για τη χώρα μας είναι η χρόνια υποχρηματοδότηση των δημοσίων δαπανών για την υγεία με αποτέλεσμα οι ιατρικές δαπάνες να πρέπει να καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό από τον ίδιο τον πολίτη.

Οι μεγαλύτεροι ηλικιακά και ευάλωτοι συμπολίτες μας με πολυνοσηρότητα και ανάγκη υψηλής φαρμακευτικής δαπάνης είναι αδύνατον προφανώς να ανταποκριθούν σε αυτή τη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση λόγω και της χαμηλής ως επί το πλείστον σύνταξής τους, με συνέπεια τη χαμηλή ποιότητα ιατρικής φροντίδας και περίθαλψης των μεγαλύτερων ηλικιακά ανθρώπων και ασθενών με χρόνια προβλήματα υγείας.

Η Ελλάδα μοναδική χώρα στην ΕΕ που δεν έχει αναγνωρίσει τη Γηριατρική

Η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία, στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών της δραστηριοτήτων, έχει εντάξει και την επιμόρφωση όλων των επαγγελματιών υγείας και πρόνοιας στην αναγνώριση και αντιμετώπιση της κακοποίησης της ιδιαίτερα ευάλωτης πληθυσμιακής ομάδας των ηλικιωμένων. Παράλληλα, συνεργάζεται με άτομα και φορείς για την επίτευξη αλλαγών και σε θεσμικό επίπεδο, με σκοπό την καλύτερη προάσπιση των δικαιωμάτων των ηλικιωμένων ατόμων.

Η ελληνική κοινωνία και η Πολιτεία οφείλουν πολλά απέναντι στους ανθρώπους αυτούς, όχι μόνο για τη συνεχιζόμενη προσφορά τους, αλλά και για λόγους ευαισθησίας απέναντι σε μια ομάδα πολιτών που καθίστανται εκ των πραγμάτων όλο και πιο αδύναμοι, την τελευταία 7ετία. Έχουμε, λοιπόν, όλοι την υποχρέωση να φροντίζουμε για την ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωσή τους.

Για να μπορούν  να γιορτάζουν χωρίς άγχος αυτήν την μέρα. Για να μπορούν με ελπίδα να βλέπουν την επόμενη μέρα. Για να μην νοιώθουν ότι είναι βάρος στα παιδιά τους. Για να μπορούν να ζουν!

Διαβάστε προηγούμενα άρθρα μας για την παγκόσμια ημέρα τρίτης ηλικίας κάνοντας κλικ εδώ για το 2023 για το 2019 και για το 2017