Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Κακοποίησης– 19 Νοεμβρίου 2024

Η παιδική κακοποίηση νοείται ως η  σωματική, σεξουαλική ή συναισθηματική κακομεταχείρηση ή παραμέληση ενός παιδιού ή παιδιών από θύτες είτε ενήλικες είτε όχι.

Το 2000, η μη κυβερνητική οργάνωση Women’s World Summit Foundation (WWSF) ξεκίνησε την Παγκόσμια Ημέρα ενάντια στην Κακοποίηση των Παιδιών και καθιερώθηκε να γιορτάζεται σαν σήμερα στις 19 Νοεμβρίου. Στο κάλεσμα για διοργάνωση δράσεων που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν τη διαμόρφωση ενός κλίματος πρόληψης και την οργάνωση, σε παγκόσμιο επίπεδο, ενημερωτικών συναντήσεων, ανταποκρίθηκαν πάνω από 128 οργανισμοί σε περισσότερες από 50 χώρες.

Η παιδική κακοποίηση αποτελεί συχνό και σοβαρό κοινωνικό φαινόμενο του αιώνα μας και έναν από τους βασικότερους παράγοντες παιδικής θνησιμότητας. Τα παιδιά συνήθως κακοποιούνται μέσα στην ίδια τους την οικογένεια ή από άτομα που γνωρίζουν στο ευρύτερο περιβάλλον τους και σπανιότερα από αγνώστους.

Στην Ελλάδα, ψηφίστηκε σχετικά πρόσφατα ο Νόμος 3500/2006 «Για την Αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας». Είναι αδύνατο να μετρηθεί το πραγματικό μέγεθος της βίας κατά των παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία όσον αφορά τον ακριβή αριθμό των θυμάτων, επειδή το μεγαλύτερο μέρος των περιστατικών δεν καταγγέλλεται. Υπολογίζεται παρόλα αυτά, ότι περίπου 500 εκατομμύρια μέχρι και 1,5 δισεκατομμύριο παιδιά πέφτουν θύματα βίας κάθε χρόνο.

Επίσης εκτιμάται ότι κάθε χρόνο τουλάχιστον 275 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο, βιώνουν τη βία μέσα στα ίδια τους τα σπίτια. Ενώ, η οικογένεια πρέπει να είναι το φυσικό περιβάλλον για την προστασία των παιδιών, ωστόσο τα παιδιά δοκιμάζουν τη βία υπό μορφή πειθαρχίας.

Δυστυχώς, η σωματική τιμωρία αποτελεί συνηθισμένη και αποδεκτή τακτική για πειθαρχία των παιδιών σε αρκετές χώρες και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό αποδεκτή και στην Ελλάδα. Η εφαρμογή και αποδοχή της σωματικής τιμωρίας σχετίζεται άμεσα με τη στάση και τις αντιλήψεις των γονέων και της κοινωνίας γενικότερα ως προς τους τρόπους ανατροφής των παιδιών.

Στοιχεία από 37 χώρες δείχνουν ότι το 86% των παιδιών 2-14 ετών έχει εμπειρία σωματικής τιμωρίας και ψυχολογικής επιθετικής συμπεριφοράς. Δύο στα τρία παιδιά υπόκεινται σε σωματική τιμωρία. Στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, 4000 παιδιά κακοποιούνται σοβαρά κάθε χρόνο. Πάνω από 100 πεθαίνουν και πάνω από 100 μένουν σοβαρά ανάπηρα, ενώ το σύνολο των νέων περιπτώσεων πιθανολογείται ότι ξεπερνά τις 20.000.

Παρά την έκταση της παιδικής κακοποίησης, ελάχιστες περιπτώσεις καταγγέλλονται και ακολουθούν τον δρόμο της δικαιοσύνης. Ενδεικτικό είναι ότι οι περιπτώσεις κακοποίησης ή παραμέλησης ανηλίκων που αναφέρθηκαν στις Αρχές δεν φτάνουν καν το 1%. Αυτό μας οδηγεί αντιμέτωπους με ένα πρόβλημα που κάποιοι γνωρίζουν αλλά δεν μιλάνε. Η σιωπή δεν βοηθά.

Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της παιδικής κακοποίησης είναι η ενημέρωση. Οι οικογένειες πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως ο τρόπος που συμπεριφέρονται στα παιδιά τους τα επηρεάζει και διαμορφώνει το χαρακτήρα τους. Τα παιδιά που βιώνουν βία σε μικρή ηλικία είναι πολύ πιθανόν αργότερα στη ζωή τους να ασκήσουν και αυτά βία, να έχουν προβλήματα υγείας, να εμφανίσουν κατάθλιψη, να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και να αποτύχουν στο σχολείο.

Οι γονείς που δυσκολεύονται να χειριστούν τα παιδιά τους και καταφεύγουν σε απρεπή συμπεριφορά μπορούν να συμβουλευτούν ειδικούς και να παρακολουθήσουν προγράμματα εκπαίδευσης γονέων. Σε κάθε περίσταση, θα πρέπει να γίνονται το παράδειγμα για τα παιδιά τους αποφεύγοντας τη βία και μαθαίνοντας τους πως η βία δεν είναι υγιής τρόπος επίλυσης των διαφορών. Ρόλο στην πρόληψη της παιδικής κακοποίησης έχει και η κοινωνία, η οποία δεν πρέπει να σιωπά αλλά να μπορεί να αναγνωρίσει τα συμπτώματα βίας και να αναφέρει τα περιστατικά.

Το μέλλον του κόσμου είναι τα παιδιά και θα πρέπει να εξασφαλίσουμε γαλήνιες και ευτυχισμένες παιδικές ψυχικές χωρίς πόνο και φόβο.Μην γίνεστε συνένοχοι μένοντας σιωπηλοί στο πρόβλημα αλλά και μην φοβάστε να μιλήσετε. Η Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 λειτουργεί 24 ώρες τη μέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα, είναι δωρεάν και ανώνυμη, στελεχωμένη από κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους.