Απολογισμός Επίσκεψης στη Σαμψούντα

Από τις 2-10-2011 έως και τις 9-10-2011 οι παρακάτω καθηγητές: Καρυπίδης Παναγιώτης, Γαϊτανίδης Οδυσσεύς, Αλβανός Βασίλειος, Διαμαντοπούλου Αφροδίτη, Γροζτίδου Ελένη, Ιωαννίδου Αθηνά, Σαραϊδάρη Παρθενόπη, και οι παρακάτω μαθήτριες: Γαλατιανού Στυλιανή, Δρίβα Ναταλία, Κύρου Ιωάννα και Πρίφτι Ηλιάνα του 2^ου Γυμνασίου Ευόσμου πραγματοποίησαν επίσκεψη στο "SEYF? DEM?RSOY ?LK??RET?M OKULU" που βρίσκεται στην Atakum της Samsun Τουρκίας, σύμφωνα με το πρόγραμμα Comenius, και συγκεκριμένα του προγράμματος ?Lifeisascene, let?screateourrole?, στο οποίο συμμετέχει το σχολείο μας. Στο πρόγραμμα αυτό συμμετέχουν εκτός από το παραπάνω τούρκικο σχολείο, σχολεία από την Ισπανία, Πολωνία, Ρουμανία αλλά και την Αυστρία. Όλοι ήταν παρόντες. Οι μαθήτριες, όπως είχε συμφωνηθεί στην πρώτη συνάντηση των αποστολών, φιλοξενήθηκαν σε τούρκικες οικογένειες μαθητριών και παρουσίασαν αλλά και συμμετείχαν επιτυχώς σε όλες τις δραστηριότητες που είχαν προσυμφωνηθεί. Αναλυτικά λοιπόν συνέβησαν τα εξής:

 

Συγκέντρωση όλων των συναδέλφων και των μαθητριών στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης και αναχώρηση για Κωνσταντινούπολη μετά από μια ωριαία καθυστέρηση λόγω της απεργίας των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, με αεροπλάνο των Τούρκικων αερογραμμών. Μετά από μια ευχάριστη πτήση διάρκειας μίας ώρας και ενός τετάρτου, φτάσαμε στο αεροδρόμιο Ataturk της Κωνσταντινούπολης. Το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης σοκάρει τον επισκέπτη με το μέγεθός του αλλά και με την εμπειρία του συγκερασμού της ανατολικής και δυτικής κουλτούρας  που προσφέρει. Ακόμα δίνει την ευκαιρία στον ταξιδιώτη να συνειδητοποιήσει την έννοια «άλλη χώρα» ή  «σύνορα» αφού, ως γνωστό, η Τουρκία δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έπρεπε έστω και χωρίς να πληρώσουμε βίζα, να περάσουμε έλεγχο διαβατηρίων. Μετά από τετράωρη αναμονή επιβιβαστήκαμε στο αεροπλάνο των Τούρκικων αερογραμμών με προορισμό τη Σαμψούντα. Η διάρκεια της πτήσης ήταν η ίδια περίπου με την προηγούμενη και τα παιδιά την ευχαριστήθηκαν περισσότερο αφού είχαν ήδη διώξει τον φόβο τους από την προηγούμενη. Σημειωτέο ότι τα περισσότερα από αυτά χρησιμοποιούσαν αεροπλάνο για πρώτη φορά.

Το αεροδρόμιο στην Σαμψούντα είναι μικρό και αυτό που θα τολμούσα να πω, συμπαθητικό. Φτάσαμε στις 20:30 και δυστυχώς αυτό που καταλάβαμε αμέσως είναι ότι οι Τούρκοι δεν μιλούσαν και δεν καταλάβαιναν αγγλικά. Έχοντας όμως κατάλληλες οδηγίες από την Τουρκάλα συνάδελφο, επιβιβαστήκαμε στο λεωφορείο και φτάσαμε μετά από  διαδρομή μιας περίπου ώρας στο προσυμφωνημένο σημείο συνάντησης με την Τουρκάλα συνάδελφο αλλά και με τους Τούρκους γονείς που θα φιλοξενούσαν τις μαθήτριες μας. Γνωριστήκαμε με τους γονείς, αν και δεν μιλούσαν αγγλικά, με τη βοήθεια των παιδιών τους που έπαιζαν όσο μπορούσαν το ρόλο του μεταφραστή. Τα παιδιά μας γνώριζαν τα παιδιά που θα τους φιλοξενούσαν από ανταλλαγή emails αλλά και μέσω της χρήσης κοινωνικών δικτύων (Facebook). Πρέπει να επισημάνω ότι η υποδοχή ήταν ιδιαίτερα θερμή. Στη συνέχεια όλοι οι συνάδελφοι με τη βοήθεια της Τουρκάλας συναδέλφου οδηγηθήκαμε στο ξενοδοχείο μας όπου τακτοποιηθήκαμε στα δωμάτια μας.

 

Το τούρκικο σχολείο που συντονίζει το Comenius ανήκει στον δήμο Atakum  που αποτελούσε παλαιότερα προάστιο της  Σαμψούντα. Τώρα όμως είναι ένα ενιαίο πολεοδομικό συγκρότημα. Το ξενοδοχείο μας  βρισκόταν στο ίδιο δήμο αλλά  σε αρκετά μεγάλη απόσταση από το σχολείο κι έτσι οι Τούρκοι συνάδελφοι είχαν νοικιάσει για εμάς  ένα μικρό λεωφορείο που κάθε πρωί μας παραλάμβανε από το ξενοδοχείο αλλά και μας πήγαινε στους διάφορους προορισμούς μας. Επίσης είχαν νοικιάσει ένα δεύτερο μικρό λεωφορείο για τους μαθητές όλων των αποστολών.

 

 

Μαζευτήκαμε όλες οι αποστολές στο τούρκικο σχολείο όπου έγινε και η επίσημη υποδοχή από το Διευθυντή του σχολείου. Προσωπικά τον γνώριζα από την πρώτη επίσκεψη του προγράμματος στην Βιέννη της Αυστρίας. Μας δέχθηκε με πολύ χαρά και μας έβαλε κολόνια στα χέρια κατά το τουρκικό έθιμο καλωσορίσματος. Δεν μιλούσε αγγλικά αλλά με λίγο καλή διάθεση και κάποιες ποντιακές και άλλες κοινές λέξεις μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων πιστεύω ότι συνεννοηθήκαμε μια χαρά. Ο διευθυντής του σχολείου μας κ. Καρυπίδης, του παρέδωσε το δώρο που είχαμε αγοράσει από το αρχαιολογικό μουσείο της Θεσσαλονίκης, για το σχολείο, ένα ειδώλιο Κυκλαδικής τέχνης. Εκεί συναντήσαμε και τις μαθήτριές μας οι οποίες φαινόταν ενθουσιασμένες μετά το πρώτο τους βράδυ στα τούρκικα σπίτια.

 

 

Βάση του προγράμματος και με τη χρήση των μικρών λεωφορείων όλοι οι καθηγητές του προγράμματος  και οι μαθητές οδηγηθήκαμε σε ένα καφέ-εστιατόριο μπροστά στη θάλασσα όπου το  τούρκικο σχολείο μας πρόσφερε παραδοσιακό Τούρκικο πρωινό με θέα τη Μαύρη Θάλασσα. Εντύπωση μας έκανε η μεγάλη προθυμία των υπαλλήλων να μας εξυπηρετήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα.

Ήταν προγραμματισμένη επίσης μια επίσκεψη στον Περιφερειάρχη αλλά ματαιώθηκε. Ωστόσο τον γνωρίσαμε στο καφέ όπου παίρναμε το πρωινό μας και ανταλλάξαμε απόψεις σχετικά με τη χρησιμότητα των προγραμμάτων Comenius στην αλλαγή των στερεοτύπων των λαών πάντα με τη βοήθεια της Τουρκάλας συναδέλφου, αφού δε μιλούσε κι αυτός Αγγλικά.

Επίσης ήταν προγραμματισμένη μια επίσκεψη στο πολιτιστικό ? αρχαιολογικό μουσείο της Σαμψούντας αλλά δυστυχώς τις Δευτέρες ήταν κλειστό. Επισκεφθήκαμε έτσι περισσότερες ώρες το Foreigners Baazar όπου είχαμε την ευκαιρία να ψωνίσουμε μερικά πραγματάκια για τις οικογένειες μας αλλά και να δείξουμε στις μαθήτριες μας τι σημαίνει «παζάρι» στις τιμές. Η αλήθεια είναι ότι τουλάχιστον εγώ εντυπωσιάστηκα με την επίδοση τους!

Μετά περπατήσαμε στο λιμάνι της πόλης όπου έχει τοποθετηθεί ένα μνημείο για την έλευση του Kemal Ataturk από την Κωνσταντινούπολη με το πλοίο Badirma και την αρχή ουσιαστικά των εκκαθαριστικών κινήσεων του κινήματος των Νεότουρκων.

Με τα  μικρά  λεωφορεία  οδηγηθήκαμε σε εστιατόριο στο Atakum όπου  πήραμε το γεύμα μας. Αμέσως μετά πήγαμε στο σχολείο για να αφήσουμε τις μαθήτριες μας στις οικογένειες  που τις φιλοξενούσαν και οι καθηγητές συζητήσαμε κάποιες λεπτομέρειες για το πρόγραμμα της επίσκεψης.

Αργότερα οι Τούρκοι συνάδελφοι είχαν οργανώσει ένα γεύμα υποδοχής σε ένα  εστιατόριο με παραδοσιακή  τουρκική μουσική.

 

Αφού βρεθήκαμε όλες οι αποστολές στο σχολείο, ταξιδέψαμε στην Αμάσεια σημαντικό πνευματικό κι εμπορικό κέντρο της περιοχής και τόπος καταγωγής πολλών Ελλήνων. Ακόμη υπήρξε τόπος γέννησης του Στράβωνα, του γεωγράφου.

 

 

Μια πολύ όμορφη πόλη στα εσωτερικά της Τουρκίας με ένα πολύ όμορφο ποταμό να την διασχίζει. Εκεί υπάρχουν διάφορα μνημεία λαξευμένα στους βράχους που αναφέρονται ως τάφοι των Μιθριδατιδών Βασιλέων του Πόντου

Εντύπωση μας έκανε η πολύ όμορφη αρχιτεκτονική των παραποτάμιων κατοικιών. Στην Αμάσεια επισκεφθήκαμε και ένα μουσείο  αφιερωμένο σε ένα Τούρκο γιατρό που ίδρυσε το 14^ο αιώνα ένα θεραπευτήριο πασίγνωστο στην ανατολή, όπου εφαρμόζονταν πρωτοποριακές μέθοδοι στη θεραπεία τόσο των σωματικών όσο και των ψυχικών παθήσεων όπως για παράδειγμα η χρήση της μουσικής σε σχέση με το ζώδιο του ασθενούς.

 

 

Τέλος περπατήσαμε κατά μήκος του ποταμού και επισκεφθήκαμε το μεγάλο τους τζαμί με τους αιωνόβιους πλάτανους. Δεν χάσαμε την ευκαιρία και παρακολουθήσαμε και λίγο από την λειτουργία που λάμβανε χώρα εκείνη τη στιγμή. Οδηγηθήκαμε επίσης στην τοπική βιβλιοθήκη όπου φιλοξενούνται σπάνια χειρόγραφα κυρίως θρησκευτικού χαρακτήρα.

Απολαύσαμε το μεσημεριανό μας γεύμα σε ένα εστιατόριο στον διπλανό λόφο έχοντας  θέα όλη την πόλη και το ποτάμι που την διασχίζει.

Επιστρέψαμε αργά στην Σαμψούντα και αφού παραδώσαμε τις μαθήτριες μας στις οικογένειες  που τις φιλοξενούσαν, συζητήσαμε με τις υπόλοιπες αποστολές στο σχολείο για τον τρόπο που θα γίνει η παρουσίαση της γωνιάς της κάθε χώρας.

 

Αφού συγκεντρωθήκαμε στο σχολείο, οδηγηθήκαμε σε ένα Λύκειο όπου επισκεφθήκαμε τον περιφερειακό διευθυντή εκπαίδευσης. Δεν θα είναι πρωτότυπο αν αναφέρω ότι επίσης δεν μιλούσε αγγλικά. Η υποδοχή όμως που μας επιφύλαξε ήταν ιδιαίτερα θερμή και ειδικά στην ελληνική αποστολή. Γνώριζε πολύ καλά την ιστορία των ανταλλαγών των πληθυσμών και ότι κάποιοι από τους συναδέλφους κατάγονται από ανθρώπους που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην περιοχή. Τέλος αναφέρθηκε στην τεράστια σημασία των προγραμμάτων Comenius και ειδικά αναφερόμενος σε εμάς τους Έλληνες ανέφερε ότι θα ήταν πολύ καλύτερο αν και οι δύο λαοί αντί να ξοδεύουμε τόσα χρήματα σε οπλικά συστήματα τα επενδύαμε στην παιδεία. Τότε το μέλλον και των δύο χωρών θα ήταν πολύ καλύτερο. Συγκίνηση προκάλεσε και μια ποντιακή έκφραση που ανέφερε στον διευθυντή μας.

 

 

Επισκεφθήκαμε το μουσείο του Ataturk αλλά και το ομοίωμα του καραβιού με το οποίο έφθασε αυτός και οι σύντροφοι του στην Σαμψούντα για να εδραιώσει το κίνημα των Νεότουρκων.

Ακολούθησε  επίσκεψη στο ζωολογικό κήπο της πόλης και στη συνέχεια μας πήγαν στο τελεφερίκ της περιοχής που μας μετέφερε στο λόφο της Αμισού.

 

 

Αμισός είναι το αρχαίο όνομα της Σαμψούντας και κατά την ελληνική μυθολογία υπήρξε η χώρα των Αμαζόνων. Ανεβαίνοντας στο λόφο περιηγηθήκαμε στα αξιοθέατα του, ανάμεσα στα οποία ήταν τείχη και τάφοι  Ελληνιστικής εποχής. Απολαύσαμε το μεσημεριανό μας σε τοπικό εστιατόριο με θέα τον Εύξεινο Πόντο.

 

 

Το απόγευμα στο σχολείο παρουσιάστηκαν οι γωνιές της κάθε χώρας. Είχαμε κουβαλήσει μαζί μας ένα σωρό ελληνικά εδέσματα που έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση.

 

Επίσκεψη στην Σινώπη. Πόλη στην οποία γεννήθηκε ο Διογένης και τόπος καταγωγής επίσης πολλών Ελλήνων. Μικρή όμορφη παραλιακή πόλη που θύμιζε Ελλάδα. Επισκεφθήκαμε την παλιά φυλακή της πόλης ίσως διάσημη κάποια άλλη εποχή για τη βαρβαρότητα της αλλά σήμερα είναι πολιτιστικό κέντρο.  Η Τούρκικη κυβέρνηση έχει αποφασίσει ότι στην Σινώπη θα κατασκευαστεί ένα από τα πυρηνικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας. Οι κάτοικοι φυσικά διαμαρτύρονται ανησυχώντας για τις επιπτώσεις στην περιοχή αλλά και στην υγεία τους. Μάρτυρες τέτοιων εκδηλώσεων ήμασταν και εμείς στο πολιτιστικό κέντρο της τέως φυλακής όπου γινόταν κι ένα συνέδριο  με ανάλογο θέμα. Πέρα όμως από αυτά η πόλη είχε ένα υπέροχο λιμανάκι κι αφού γευματίσαμε, περιηγηθήκαμε στο λαογραφικό μουσείο της Σινώπης.

Γυρίσαμε αρκετά αργά στη Σαμψούντα και αφού παραδώσαμε τις μαθήτριες μας στις οικογένειες που τις φιλοξενούσαν γυρίσαμε κατάκοποι στο ξενοδοχείο μας.

 

Επισκεφθήκαμε ένα οικολογικό πάρκο κοντά στην Μπάρφα με παρατηρητήρια για πουλιά. Πουλιά που μεταναστεύουν από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Στο χώρο που μας ξεναγούσαν και μας επιδείκνυαν τα διάφορα είδη πουλιών που ζουν στον συγκεκριμένο βιότοπο, γνωρίσαμε Τούρκους εργαζόμενους που οι γονείς τους μεγάλωσαν στην περιοχή της Δράμας και που μας ρωτούσαν για τα μέρη στα οποία μεγάλωσαν οι παππούδες τους. Η συγκίνηση ήταν μεγάλη και από τις δύο πλευρές.

 

 

Ειδικά η ελληνική αποστολή αποφασίσαμε να μην ακολουθήσουμε τις άλλες αποστολές σε ψώνια στην πόλη της Σαμψούντας και κατευθυνθήκαμε στην Μπάφρα, σημαντικό εμπορικό κέντρο της περιοχής που φιλοξενούσε παλαιότερα πολλούς Έλληνες. Εκεί αφού περπατήσαμε στην πόλη, δοκιμάσαμε τις φημισμένες πίτες τους.

Αργότερα συναντηθήκαμε με τις υπόλοιπες αποστολές για να παρακολουθήσουμε ένα πολύ ενδιαφέρον ντοκυμαντέρ στο πλανητάριο του πανεπιστημίου της Σαμψούντας.

 

 

Επιστρέφοντας στο σχολείο  παρουσιάσαμε με τη βοήθεια των υπολογιστών εικόνες  ο καθένας από την πατρίδα του, εικόνες κυρίως φυσικού κάλλους αλλά  και πολιτιστικού ενδιαφέροντος και  ακολούθησε  επίδειξη μόδας. Ναι, επίδειξη μόδας με ρούχα που έγιναν από  ανακυκλωμένα υλικά. Θαυμάσαμε την φαντασία και την ικανότητα όλων των παιδιών. Τολμώ να πω ότι οι μαθήτριες μας ήταν οι ωραιότερες παρουσίες και ας μην φανεί εγωιστικό!

 

Ελεύθερη μέρα με περιήγηση στο εμπορικό κέντρο της Σαμψούντας. Θαυμάσαμε τα παλιά ελληνικά σπίτια, τα μόνα ίσως που αντιστέκονται στα απρόσωπα  κατασκευάσματα της εποχής μας. Επισκεφθήκαμε επίσης το αρχαιολογικό μουσείο της πόλης, στο οποίο κυριαρχούσαν ελληνιστικής και  βυζαντινής εποχής κυρίως εκθέματα.

Φαγητό στο κέντρο της πόλης, κάποια ψώνια και τελευταίες ματιές στην πόλη.

 

 

Η μέρα ξεκινάει πολύ νωρίς και συγκεκριμένα στις 3:00 τα χαράματα όπου αφού παραλαμβάνουμε τα παιδιά από τις τούρκικες οικογένειες που τα φιλοξενούσαν, καταφθάνουμε στο αεροδρόμιο της Σαμψούντας. Πτήση για Κωνσταντινούπολη χωρίς προβλήματα. Αναχώρηση από την Κωνσταντινούπολη την προκαθορισμένη ώρα και άφιξη στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα εκτός ίσως από κάποιες αποσκευές που τους άρεσε η παραμονή τους στην Τουρκία και ήθελαν να τη συνεχίσουν!

 

Η επίσκεψη μας στην Τουρκία κρίνεται από εμένα αλλά και τους υπόλοιπους συναδέλφους πολύ ικανοποιητική. Δεν είχαμε κανένα απρόοπτο γεγονός όσον αφορά την υγεία των παιδιών και των συναδέλφων και δεν ταλαιπωρηθήκαμε στις μετακινήσεις μας. Οι Τούρκοι συνάδελφοι και κυρίως η Τουρκάλα συντονίστρια   οργάνωσαν μια πολύ καλή επίσκεψη στο χώρο τους και πράγματι κουράστηκαν πολύ για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των αποστολών, την οργάνωση της φιλοξενίας και την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων. Για το λόγο αυτό τους ευχαριστούμε  θερμά, όπως ευχαριστούμε για μια ακόμα φορά τις Τούρκικες οικογένειες που με τόσο καλή διάθεση φιλοξένησαν τις μαθήτριες μας.

Η παρουσία της ελληνικής αποστολής στην Τουρκία επίσης ήταν πολύ αξιόλογη δεδομένου ότι παρουσιάσαμε μια πολύ όμορφη και ζεστή ελληνική γωνιά, προβάλαμε εικόνες φυσικού κάλλους της πατρίδας μας  αλλά και δώσαμε διέξοδο στη φαντασία των παιδιών μας δίνοντας τη δυνατότητα να δημιουργήσουν και να παρουσιάσουν ρούχα από ανακυκλωμένα υλικά.

Πολύ ευχάριστο και συνάμα πολύ αισιόδοξο ήταν το γεγονός ότι  οι μαθήτριές  μας κατάφερναν να ξεπερνούν τα προβλήματα της συγκατοίκησης και της επικοινωνίας με τις τούρκικες οικογένειες και να απολαμβάνουν την κάθε εμπειρία που τους πρόσφερε αυτή η διαδικασία. Η χαρά μας ήταν πολύ μεγάλη όταν μοιράζονταν τις εμπειρίες τους μαζί μας με ένα πλατύ χαμόγελο . Πιστεύω ότι μέσα από αυτές τις πολύ δυνατές εμπειρίες ανέπτυξαν την κριτική τους σκέψη και όσο θα επεξεργάζονται τις αναμνήσεις τους, η κριτική τους ικανότητα θα αυξάνεται.

Εξάλλου διδάχτηκαν Ιστορία. Περπάτησαν σε χώματα που γέννησαν Έλληνες, άκουσαν για την ανταλλαγή των πληθυσμών, ενημερώθηκαν από συναδέλφους για τα γεγονότα της εποχής αλλά είδαν και την άλλη άποψη, την τουρκική. Σεβάστηκαν και εκτίμησαν ανθρώπους με πολύ διαφορετική νοοτροπία και θρησκευτικά πιστεύω. Και είμαι σίγουρος ότι θα μεταδώσουν όλες αυτές τις εμπειρίες τους στο άμεσο περιβάλλον. Ακόμη βελτίωσαν τις γνώσεις τους στην Αγγλική γλώσσα, αφού ήταν αναγκασμένες να μιλούν αγγλικά τόσο με τις οικογένειες που τις φιλοξενούσαν όσο και με τα παιδιά των άλλων αποστολών. Τέλος η ευαισθητοποίηση τους σε θέματα περιβάλλοντος που είναι και το θέμα της σύμπραξής μας, ενισχύθηκε τόσο μέσα από τις επισκέψεις σε μέρη περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος όσο και μέσα από τις δραστηριότητες που ετοιμάσαμε, όπως αυτό συνέβη και με τις άλλες μαθήτριες μας που επισκέφθηκαν στα πλαίσια του ίδιου προγράμματος την Ισπανία.

Συνεπώς, η όλη διαδικασία των προγραμμάτων Comenius προσφέρει πάρα πολλές εμπειρίες στους συμμετέχοντες μαθητές και καθηγητές και ευχόμαστε να συνεχίσουν να υπάρχουν.

 

Εύοσμος, 17-10-2011

Ο συντονιστής του προγράμματος