15 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του παιδικού καρκίνου

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Φεβρουαρίου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Γονέων με Καρκινοπαθή Παιδιά (INTERNATIONAL CONFEDERATION OF CHILDHOOD CANCER PARENT ORGANIZATIONS - ICCCPO), για την ενημέρωση της διεθνούς κοινής γνώμης για τις παιδικές νεοπλασίες (καρκίνους) και για την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος σχετικά με τις ανάγκες των παιδιών που νοσούν από καρκίνο σε όλο τον πλανήτη. Το μήνυμα της Ημέρας αυτής για το 2023 είναι «ΑΚΟΜΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΟΤΗΤΑ  ΕΠΙΒΙΩΣΗ, ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ».

Ο καρκίνος στα παιδιά είναι πολύ σπάνιος και με ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις. Αν η διάγνωση γίνει χωρίς καθυστέρηση τα ποσοστά ίασης είναι υψηλά: οι σύγχρονες θεραπείες κάνουν την παρατεταμένη επιβίωση και την ανάρρωση όχι μόνο πιθανές αλλά και δυνατές για πολλούς παιδικούς καρκίνους. Τα τελευταία χρόνια, με την πρόοδο της ιατρικής και λόγω της επάρκειας φαρμάκων και καταρτισμένου επιστημονικού προσωπικού, ποσοστό 70% από τα παιδιά που έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη θεραπεία γίνεται καλά. Μέγιστο επίτευγμα της ιατρικής αποτελεί το γεγονός ότι οκτώ στα δέκα παιδιά με λευχαιμία σήμερα γίνονται καλά.

Τα παιδιά με καρκίνο πρέπει να θεραπεύονται σε ειδικά παιδιατρικά ογκολογικά τμήματα και να αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς που θα τα φροντίζουν όχι μόνο κατά τη διάρκεια της θεραπείας αλλά και στην περίοδο της επανένταξης.

Εάν ο καρκίνος διαγνωστεί αρκετά νωρίς και το παιδί υποβληθεί στα κατάλληλα θεραπευτικά πρωτόκολλα, τότε περίπου το 70% των καρκίνων της παιδικής ηλικίας είναι ιάσιμοι.

Υπολογίζεται ότι, στον κόσμο, κάθε χρόνο, περίπου 250.000 παιδιά νοσούν από καρκίνο. Ωστόσο, σήμερα μόνο το 20% των παιδιών ανά τον κόσμο μπορούν να επωφεληθούν από την προηγμένη ιατρική φροντίδα. Το 80% από αυτά, προέρχεται από χώρες μέσου και χαμηλού εισοδήματος.

Πάνω από 150.000 θάνατοι κάθε χρόνο, θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν υπήρχε δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης και εξειδικευμένης θεραπείας σε όλα τα παιδιά.

Στη χώρα μας, περίπου 300-350 παιδιά προσβάλλονται ετησίως από καρκίνο, κυρίως από λευχαιμία.

Οι κυριότερες μορφές παιδικού καρκίνου είναι: Λευχαιμίες (οξεία λεμφοβλαστική, οξεία μυελοβλαστική), οι όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος που είναι κυρίως εγκεφαλικοί όγκοι (αστροκύτωμα, γλοίωμα, μυελοβλάστωμα, επενδύμωμα), τα λεμφώματα (κακοήθεις όγκοι λεμφαδένων ή άλλων οργάνων), οι όγκοι του αμφιβληστροειδούς (ρετινοβλάστωμα), τα σαρκώματα μαλακών μορίων (ραβδομυοσάρκωμα) και των οστών (οστεοσάρκωμα, σάρκωμα Ewing),οι όγκοι νεφρών (νεφροβλάστωμα) και επινεφριδίων (νευροβλάστωμα), οι όγκοι ήπατος (ηπατοβλάστωμα), κ.α. Κακοήθεις όγκοι ενήλικου τύπου όπως ο καρκίνος του μαστού, του πνεύμονα, του προστάτη, κλπ είναι πάρα πολύ σπάνιο να παρατηρηθούν στην παιδική ηλικία.

Τα κυριότερα προβλήματα κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι: οι επανειλημμένες εισαγωγές στο νοσοκομείο, οι λοιμώξεις ή άλλες επιπλοκές, η αποτυχία κάποιων θεραπευτικών σχημάτων, οι παρενέργειες της χημειοθεραπείας (π.χ. τριχόπτωση, ναυτία, εμετοί, έλκη στην στοματική κοιλότητα), οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας (π.χ. τριχόπτωση, ερεθισμός του δέρματος, ναυτία, εμετοί), οι παρενέργειες της χειρουργικής επέμβασης, οι αλλαγές στην καθημερινότητα του παιδιού, τις σχολικές και κοινωνικές του δραστηριότητες.

Η καλύτερη επιβίωση και φροντίδα των παιδιών, των εφήβων και των νεαρών με καρκίνο, μπορεί να επιτευχθεί εάν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς συνεχίσουν να συνεργάζονται εποικοδομητικά και αρμονικά σε όλους τους σημαντικούς τομείς, τονίζει η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου, (ΕΛΛΟΚ) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου της Παιδικής και Εφηβικής ηλικίας που τιμάται σήμερα 15 Φεβρουαρίου, ενστερνιζόμενη το σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρα για τον Καρκίνο της Παιδικής και Εφηβικής Ηλικίας  της SIOP (Διεθνής Οργάνωση Παιδιατρικής Ογκολογίας). Καλεί την Πολιτεία να αναλάβει όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες που θα εξασφαλίσουν την ενεργό συμμετοχή της χώρας μας σε όλες τις ευρωπαϊκές δράσεις για τον καρκίνο της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.

Θέτοντας τον καρκίνο της Παιδικής Ηλικίας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αφιέρωσε στο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο, κεφάλαιο με τίτλο «Θέτοντας τον καρκίνο της Παιδικής Ηλικίας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος», θέλοντας να αναδείξει τη σημασία που οι χώρες μέλη της ΕΕ και όλοι οι συναρμόδιοι φορείς οφείλουν να δώσουν στην αντιμετώπιση του καρκίνου της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.

Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), υποστηρίζει το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο της Παιδικής Ηλικίας και καλεί την ελληνική Πολιτεία να αναλάβει άμεσα δράση για τη διασφάλιση της συμμετοχής της σε όλες τις δράσεις και πρωτοβουλίες που πρόκειται να αναπτυχθούν φέτος και τα επόμενα χρόνια με στόχο την παροχή αποτελεσματικής φροντίδας στα παιδιά και τους εφήβους που νοσούν από καρκίνο και στις οικογένειές τους.

Η ΕΛΛΟΚ σημειώνει ότι το 80% των καρκίνων που διαγιγνώσκονται σε παιδιά και εφήβους, εμφανίζουν διασπορά σε διάφορα μέρη του σώματος σε σχέση με το 20% εκείνων που εμφανίζονται σε ενηλίκους, ενώ περίπου 30% των παιδιών που νοσούν από καρκίνο εμφανίζουν αρκετές μακροχρόνιες επιπτώσεις. Ξεκινώντας λοιπόν από τις μεγάλες διαφορές που υπάρχουν μεταξύ του καρκίνου που εμφανίζεται στην παιδική ηλικία και εκείνου που εμφανίζεται στους ενηλίκους, επιχειρείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δοθεί έμφαση στην ανάγκη δημιουργίας οργανωμένων δομών αντιμετώπισης της νόσου και διαχρονικής υποστήριξης και παρακολούθησης κατά την ενήλικη ζωή τους. Έτσι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει στο νέο Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για τον καρκίνο τη θέσπιση της νέας «Έξυπνης κάρτας επιβίωσης από τον καρκίνο», με την οποία θα επιχειρηθεί να:

- Εξεταστούν οι ιδιαιτερότητες των παιδιών που έχουν νοσήσει από καρκίνο στην πορεία της ενήλικης ζωής τους

- Εξασφαλιστεί η μακρόχρονη παρακολούθησή τους

- Υπάρξει εστίαση στην πιθανή τοξικότητα των θεραπειών

- Υποστηριχθεί η αποκατάσταση και η ψυχολογική υποστήριξη

- Διασφαλιστεί η συμμετοχή σε όλες τις εκπαιδευτικές διαδικασίες και να αντληθούν δεδομένα που θα συνδράμουν την έρευνα και τη βελτίωση της περίθαλψης, με τη συνεργασία των φροντιστών και της οικογένειας

Επιπλέον αυτών, το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τον Καρκίνο εισάγει μια νέα ενότητα, ειδικά προσαρμοσμένη στους παιδικούς καρκίνους, η οποία θα αποτελέσει ένα μοναδικό εργαλείο που θα διευκολύνει την παρακολούθηση και την περαιτέρω έρευνα. Ακόμη, προχωρώντας σε αναθεώρηση του κανονιστικού πλαισίου για τα ορφανά και παιδιατρικά φάρμακα, στοχεύει να βελτιώσει τις συνθήκες για τη μελέτη και την έγκριση νέων θεραπειών που θα προορίζονται για παιδιά με καρκίνο.