10 Δεκεμβρίου 2022– Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Δεκεμβρίου, σε ανάμνηση της υπογραφής της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 10 Δεκεμβρίου 1948. Όραμα των εμπνευστών της, ένας κόσμος με δικαιώματα και ελευθερίες χωρίς διακρίσεις

Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι έργο της Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που συστάθηκε το 1947 από το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο του ΟΗΕ. Επικεφαλής της Επιτροπής ήταν η Έλινορ Ρούσβελτ, χήρα του προέδρου των ΗΠΑ Φραγκλίνου Ρούζβελτ, την οποία είχε διορίσει ο διάδοχός του Χάρι Τρούμαν. Το τελικό κείμενο της διακήρυξης ολοκληρώθηκε σε λιγότερο από δύο χρόνια.

Στις 10 Δεκεμβρίου 1948 η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που αποτελείται από το Προοίμιο και 30 άρθρα, υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, που συνήλθε στο Παρίσι με ψήφους 48 υπέρ, 0 κατά και 8 αποχές (όλο το σοβιετικό μπλοκ κρατών, η Νότια Αφρική και η Σαουδική Αραβία). Είναι σημαντικό ότι καμία από τις χώρες που αντιπροσωπεύονταν στην Γενική Συνέλευση δεν ψήφισε ενάντια στη Διακήρυξη και ότι ακόμη και αυτές που απείχαν από την τελική ψηφοφορία, είχαν συμμετάσχει και συνεργαστεί στις ενδιάμεσες διαδικασίες σύνταξης. Σε μια εποχή όπου κόσμος είχε χωριστεί στο Δυτικό και Ανατολικό μπλοκ, το να βρεθεί ένας κοινός τόπος επί της ουσίας του κειμένου αποδεικνύει ότι ήταν ένα τεράστιο επίτευγμα.

Ο ορισμός των ανθρωπινων δικαιωματων

Ποια είναι τα ανθρώπινα δικαιώματά σου;

Ας ξεκινήσουμε με μερικούς βασικούς ορισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα:

Άνθρωπος: ουσιαστικό
Ένα μέλος του είδους Homo sapiens· ένας άντρας, μια γυναίκα ή ένα παιδί· ένα άτομο.

Δικαιώματα: ουσιαστικό
Πράγματα τα οποία δικαιούσαι ή σου επιτρέπονται· εγγυημένες ελευθερίες.

Ανθρώπινα Δικαιώµατα: ουσιαστικό
Τα δικαιώματα που έχεις απλώς επειδή είσαι άνθρωπος.

Όπως περιγράφεται στους παραπάνω ορισμούς, ένα δικαίωμα είναι κάποιου είδους ελευθερία. Είναι κάτι που το δικαιούται κάποιος επειδή είναι άνθρωπος.

Τα ανθρώπινα δικαιώματα βασίζονται στην αρχή του σεβασμού του ατόμου. Η βασική θεώρησή τους είναι ότι κάθε άτομο είναι ένα ηθικό και λογικό ον που αξίζει να του φέρονται με αξιοπρέπεια. Αποκαλούνται ανθρώπινα δικαιώματα γιατί είναι οικουμενικά. Ενώ κάποιες χώρες ή ειδικές ομάδες απολαμβάνουν συγκεκριμένα δικαιώματα που ισχύουν μόνο γι’ αυτές, τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι τα δικαιώματα που δικαιούνται όλοι –ανεξάρτητα από το ποιοι είναι και πού ζούνε– απλώς επειδή είναι ζωντανοί.

Μήνυμα Αντόνιο Γκουτέρες, Γενικού Γραμματέα ΟΗΕ

Yπερασπιζόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους.

Ο κόσμος αντιμετωπίζει πρωτοφανείς και αλληλένδετες προκλήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η πείνα και η φτώχεια αυξάνονται, μια προσβολή στα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων.

Ο χώρος της κοινωνίας των πολιτών συρρικνώνεται.

H ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και η ασφάλεια των δημοσιογράφων βρίσκονται σε επικίνδυνη μείωση σχεδόν σε κάθε περιοχή του κόσμου.

Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς εξανεμίζεται, ιδίως μεταξύ των νέων ανθρώπων.

Η πανδημία COVID-19 έχει οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.

Ο ρατσισμός, η μισαλλοδοξία και οι διακρίσεις οργιάζουν.

Νέες προκλήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα αναδύονται από την τριπλή πλανητική κρίση της κλιματικής αλλαγής, της απώλειας της βιοποικιλότητας και της ρύπανσης.

Μόλις τώρα αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε την απειλή που συνιστούν για τα ανθρώπινα δικαιώματα ορισμένες νέες τεχνολογίες.

Αυτοί οι δύσκολοι καιροί απαιτούν την αναθέρμανση της δέσμευσής μας για όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα – αστικά, πολιτιστικά, οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά.

Η έκκληση για δράση που απηύθυνα το 2020 τοποθετεί τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο των λύσεων στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.

Αυτό το όραμα αντικατοπτρίζεται στην έκθεσή μου για την Κοινή μας Ατζέντα, η οποία ζητεί ένα ανανεωμένο κοινωνικό συμβόλαιο, θεμελιωμένο στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η 75η επέτειος της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το επόμενο έτος πρέπει να αποτελέσει ευκαιρία για δράση.

Προτρέπω τα κράτη μέλη, την κοινωνία των πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα και άλλους να θέσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο των προσπαθειών για την αντιστροφή των σημερινών επιζήμιων τάσεων.

Τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν το θεμέλιο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και τον ακρογωνιαίο λίθο ειρηνικών, χωρίς αποκλεισμούς, δίκαιων, ισότιμων και ευημερουσών κοινωνιών.

Είναι μια δύναμη ενότητας και μια κραυγή συσπείρωσης.

Αντικατοπτρίζουν το πιο θεμελιώδες πράγμα που μοιραζόμαστε – την κοινή μας ανθρωπότητα.

Σε αυτήν την Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επιβεβαιώνουμε την οικουμενικότητα και το αδιαίρετο όλων των δικαιωμάτων, καθώς υπερασπιζόμαστε τα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους.

Έχουμε ξαναγράψει για το ίδιο θέμα το 2021, 2020, 2019 , 2017., 2016 αλλά και το 2015.