Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2024, Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου

Παναγιώτης Αθιανός Α3

Όπως πάντα, η Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου στοχεύει στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου και ενός καλύτερου διαδικτύου, όπου όλοι έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν την τεχνολογία με υπευθυνότητα, σεβασμό, κριτική και δημιουργικότητα. Η εκστρατεία στοχεύει να προσεγγίσει παιδιά και νέους, γονείς και φροντιστές, δασκάλους, εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς λειτουργούς, καθώς και τη βιομηχανία, τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων και τους πολιτικούς, για να ενθαρρύνει όλους να παίξουν τον ρόλο τους στη δημιουργία ενός καλύτερου διαδικτύου. Γιορτάζοντας τη θετική δύναμη του διαδικτύου, το σύνθημα της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου «Μαζί για ένα καλύτερο Διαδίκτυο» ενθαρρύνει όλους να συμμετάσχουν στο κίνημα, να συμμετάσχουν και να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητες του διαδικτύου για να φέρει κοντά τους ανθρώπους.

Για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών μας γίνονται όλη την εβδομάδα προβολές βίντεο με ανάλογο περιεχόμενο στα πλαίσια του μαθήματος πληροφορικής. Μετά από συζήτηση με τον διδάσκοντα, οι μαθητές δημιούργησαν συννεφόλεξα, και κάποια από αυτά θα κοσμούν το άρθρο μας. Επιπλέον το σχολείο μας επιλέχθηκε να συμμετάσχει σε έρευνα με αυτό το θέμα, όπου τα παιδιά της Α’ τάξης θα συμπληρώσουν online ερωτηματολόγιο. Και τέλος είναι σε εξέλιξη ο 2^ος διαγωνισμός αφίσας του σχολείου μας με θέμα «Ασφάλεια και Διαδίκτυο». Ευχόμαστε όλες αυτές οι δράσεις να συμβάλλουν στην καλύτερη ενημέρωση και προστασία των μαθητών μας. Ας αναλύσουμε όμως το θέμα του διαδικτύου που επηρεάζει τόσο τους μαθητές μας.

Το διαδίκτυο είναι μια μεγάλη ανακάλυψη, που άλλαξε τον τρόπο ζωής και συντέλεσε στη βελτίωσή του σε πολλά επίπεδα. Αλλά η ανορθόδοξη, υπερβολική, χωρίς κρίση χρήση του, καθώς και η δυνατότητα δημοσίευσης υλικού στο διαδίκτυο, δημιουργία προφίλ με αμφιβόλου αυθεντικά στοιχεία, χωρίς έλεγχο τους άμεσα από κάποιο φορέα, εγκυμωνεί κινδύνους και πολύ περισσότερο για τα ανήλικα παιδιά.

Συγκεκριμένα τέτοιοι κίνδυνοι από τη χρήση του Διαδικτύου είναι:

• Φυσικές παθήσεις, όπως διαταραχές στην όραση, μυοσκελετικές παθήσεις από κακή, πολύωρη στάση κατά την ενασχόληση με ηλεκτρονικά παιχνίδια, προβλήματα εξαιτίας της έκθεσης σε ακτινοβολία.
• Εθισμός στο Διαδίκτυο, από την πολύωρη ενασχόληση ατόμων σε διαδικτυακές δραστηριότητες όπως είναι τα παιχνίδια, δωμάτια συζητήσεων, ηλεκτρονικός τζόγος και άλλα. Ένα άτομο είναι εθισμένο όταν χαρακτηρίζεται από τουλάχιστο τρία από τα πιο κάτω:

• Χρήση του Διαδικτύου για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το προτιθέμενο.
• Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή/και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το Διαδίκτυο.
• Συμπτώματα Συνδρόμου Απόσυρσης, όπως για παράδειγμα άγχος, έμμονη σκέψη για το Διαδίκτυο, όνειρα για το Διαδίκτυο.
• Χρήση Διαδικτύου προκειμένου να αποφευχθούν συμπτώματα απόσυρσης.
• Μείωση λειτουργικότητας του ατόμου. Συνήθως τα άτομα παραμελούν την προσωπική τους υγεία, γευματίζουν ανθυγιεινά, σταματούν τα αγαπημένα τους ενδιαφέροντα, εγκαταλείπουν το σχολείο, συγκρούονται έντονα στο σπίτι με τους γονείς τους, έχουν μεγάλη ένταση και θυμό που οδηγεί ακόμα και στη βία (Chakraborty, 2010).
• Συνέχιση χρήσης του Διαδικτύου παρά τη γνώση της παραπάνω δυσλειτουργίας.
• Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.) στην Ελλάδα, το φαινόμενο είναι συχνότερο σε αγόρια, σε δυσλειτουργικές οικογένειες και σε παιδιά με καταθλιπτικά συναισθήματα ή σύνδρομο υπερκινητικότητας.

• Αποξένωση από τον πραγματικό κόσμο

• Υποκλοπή προσωπικών δεδομένων

• Αποπλάνηση παιδιών. Στο Διαδίκτυο ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ποιος είναι ο συνομιλητής μας στις ηλεκτρονικές μας επικοινωνίες, ακόμα και αν βλέπουμε τη φωτογραφία του ή αν χρησιμοποιούμε κάμερα. Έτσι, πολλοί επιτήδειοι εκμεταλλεύονται το γεγονός αυτό, δίνουν ψεύτικα στοιχεία (κυρίως για την ηλικία τους) και ξεκινούν συζητήσεις με τα πιθανά θύματά τους με στόχο να αναπτύξουν φιλική με αυτά σχέση και να αποσπάσουν όσο το δυνατό περισσότερες πληροφορίες (π.χ. τόπο διαμονής, τα ενδιαφέροντά τους, τα χόμπι τουςκ.λ.π.).
• Παιδική πορνογραφία

• Εκφοβισμός. Είναι δυνατό να συμβεί μέσω του Διαδικτύου και περιλαμβάνει εσκεμμένη, επαναλαμβανόμενη και εχθρική συμπεριφορά απέναντι σε άτομο ή ομάδα ατόμων με σκοπό την πρόκληση συναισθηματικής και ψυχολογικής βλάβης. Ο Διαδικτυακός Εκφοβισμός συνήθως έχει τη μορφή ενός εκφοβιστικού, ρατσιστικού, προσβλητικού ή πρόστυχου ηλεκτρονικού μηνύματος, φωτογραφίας ή βίντεο. Κάποιες φορές o εκφοβισμός μπορεί να οδηγήσει στο να περιθωριοποιηθούν και να αποκλειστούν άτομο ή άτομα από άλλους.

Κώστας Βελούδης Α3

Ο Διαδικτυακός  Εκφοβισμός  διαφέρει  από  τα  άλλα είδη εκφοβισμού,  αφού επεμβαίνει στον προσωπικό  χώρο  του  παραλήπτη. Ο εκφοβισμός αυτός είναι δύσκολο να περιοριστεί, αφού δεν υπάρχει περιορισμός ούτε των μηνυμάτων που διανέμονται ηλεκτρονικά, ούτε του αριθμού των παραληπτών που μπορούν να γίνουν δέκτες αυτών των μηνυμάτων. H σύγχρονη έρευνα έχει δείξει ότι το σχολείο, όταν υπάρχει πληροφόρηση και ενημέρωση του προσωπικού, μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.

• Ηλεκτρονικός τζόγος
• Παραποίηση γλώσσας. Η ανάγκη για γρήγορη και εύκολη επικοινωνία, μια συνήθεια που την αποκτήσαμε με την είσοδο της κινητής τηλεφωνίας και του Διαδικτύου στη ζωή μας, άρχισε να οδηγεί στην Παραποίηση της Γλώσσας μας. Αντί για ελληνικά χρησιμοποιούνται τα «greeklish», δηλαδή, ελληνικά γραμμένα με λατινικούς χαρακτήρες, στα οποία ο τονισμός και η ορθογραφία δεν είναι σημαντικά. Για παράδειγμα η φράση «θα σε δω σε λίγο» αποδίδεται εσφαλμένα «tha se do se ligo».

Εδώ και πολλά χρόνια, τα παιδιά και οι νέοι λαμβάνουν μέρος σε προκλήσεις. Φίλοι ή αντίπαλες ομάδες ενθαρρύνουν ο ένας τον άλλον να συμμετάσχουν σε “διαγωνισμούς” για να δείξουν ότι δεν αποφεύγουν τον κίνδυνο ή είναι πολύ αδύναμοι ή φοβισμένοι να το κάνουν. Οι διαδικτυακές προκλήσεις παρουσιάζουν μεγάλη δυναμική καθώς το κοινό τώρα είναι δυνητικά τεράστιο και όσοι παίρνουν μέρος σε αυτές κυνηγούν likes και σχόλια. Πλέον όχι μόνο δέχεται κανείς να συμμετάσχει σε μια πρόκληση, αλλά τη βιντεοσκοπεί και κοινοποιεί το βίντεο σε πλατφόρμες κοινωνικών μέσων. Ο αριθμός των likes και των σχολίων θεωρείται ένα σημαντικό μέρος της όλης διαδικασίας.

Είναι σαφές ότι η βιομηχανία του ίντερνετ έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Ως πάροχοι (και διανομείς) αυτού του τύπου περιεχομένου πρέπει να ακολουθήσουν μια υπεύθυνη προσέγγιση για να καθορίσουν τι είναι αποδεκτό να δημοσιεύεται στις πλατφόρμες τους. Πότε τα βίντεο που μεταφορτώνονται και το περιεχόμενο ξεπερνούν τα όρια και ποιος καθορίζει τι και πού είναι η κόκκινη γραμμή.

Συμβουλές για γονείς: 

• Μείνετε ήρεμοι και κάντε την έρευνά σας: Όταν οι διαδικτυακές προκλήσεις αναφέρονται από παιδιά ή νέους/ες ή εμφανίζονται στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, είναι σημαντικό να διασφαλίσετε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε, για να είστε σε θέση να ενημερώσετε και να υποστηρίξετε αποτελεσματικά το παιδί σας.
• Μιλήστε με το παιδί σας: Ξεκινήστε μια συζήτηση σχετικά με τις διαδικτυακές προκλήσεις που μπορεί να έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον του παιδιού σας, ενημερώστε το για αυτές, αλλά και γενικότερα για τις προκλήσεις στο Διαδίκτυο.
• Αποφύγετε να παρουσιάσετε ενοχλητικό ή τρομακτικό περιεχόμενο: Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ακόμη και όταν κάτι κοινοποιηθεί ευρέως στο Διαδίκτυο, αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι/όλες το έχουν δει ή ακούσει. Μπορείτε να ενημερώσετε το παιδί σας για τους κινδύνους των διαδικτυακών προκλήσεων, χωρίς να του δείξετε παραδείγματα ή να δώσετε σαφείς λεπτομέρειες. Αντίθετα, επικεντρωθείτε σε βασικές συμβουλές και στρατηγικές, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει οποιονδήποτε διαδικτυακό κίνδυνο και πρόκληση. Για παράδειγμα, μιλήστε για την αποφυγή επικοινωνίας με άγνωστα και παράξενα προφίλ, παρουσιάστε τα εργαλεία αναφοράς και αποκλεισμού, ενθαρρύνετε για τη δυνατότητα επικοινωνίας με κάποιον έμπιστο ενήλικα, ώστε να επιτρέψει την ευκαιρία να επιλυθούν τυχόν απορίες ή προβληματισμοί.
• Αποφύγετε την ονομασία σχετικά με επικίνδυνες προκλήσεις: Ο χαρακτηρισμός/ονομασία μιας πρόκλησης μπορεί να συμβάλει στην περαιτέρω διάδοσή της. Επομένως, αντί να εστιάζετε σε ένα συγκεκριμένο διαδικτυακό παιχνίδι, πρόκληση ή εικόνα, δώστε εφαρμόσιμες συμβουλές, σε περίπτωση που συμβεί οτιδήποτε στο Διαδίκτυο που ανησυχήσει, αναστατώσει ή προσβάλλει το παιδί σας.
• Μιλήστε σχετικά με αποτελεσματικές πρακτικές αντιμετώπισης: Είναι σημαντικό να δώσετε στο παιδί σας τις στρατηγικές για την αντιμετώπιση τέτοιου διαδικτυακού περιεχομένου και προκλήσεων:

Συμβουλές για τα παιδιά:

Αν το παιδί δεχθεί πρόσκληση στο Διαδίκτυο για συμμετοχή σε επικίνδυνα «παιχνίδια», σε επικίνδυνες συμπεριφορές ή σε διαδικτυακές συζητήσεις, που το κάνει να αισθανθεί άβολα θα πρέπει:

• Να κρατήσει αποδεικτικά στοιχεία (στιγμιότυπα οθόνης-screen shots).
• Να αναφέρει, μέσω εργαλείων αναφοράς καταγγελίας, το περιστατικό και τα αποδεικτικά στοιχεία.
• Να μπλοκάρει το άτομο (π.χ., προφίλ) ή τον αριθμό που το παρενοχλεί.
• Να αναφέρει, άμεσα, το γεγονός σε εσάς ή σε ενήλικα που εμπιστεύεται.
• Να απευθυνθεί σε εξειδικευμένους φορείς όπως:

  Γραμμή Βοήθειας Help-Line.gr στο 210 6007686

  Ανοιχτή γραμμή καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο SafeLine.gr

  Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (11188)

Μαζί λοιπόν για ένα καλύτερο διαδίκτυο!!!

Ελένη Κοτοπούλη Α4