28 Ιανουαρίου 2020, Ευρωπαϊκή Ημέρα Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων

Η 28 Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Ευρωπαϊκή Ένωση ως "Ευρωπαϊκή Ημέρα Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων".

Ποια είναι τα προσωπικά δεδομένα; Κάθε πληροφορία που περιγράφει ένα άτομο, όπως ονοματεπώνυμο, ηλικία, κατοικία, επάγγελμα, οικογενειακή κατάσταση, φυσικά χαρακτηριστικά, εκπαίδευση, εργασία, οικονομική κατάσταση, ενδιαφέροντα, δραστηριότητες, συνήθειες. Τα προσωπικά δεδομένα αποτελούν προϋπόθεση για την άσκηση άλλων θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως της ελευθερίας του λόγου και της συνείδησης.

Το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα αναγνωρίζεται ρητά από το άρθρο 8 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ καθώς και από τη συνθήκη της Λισαβόνας. Η συνθήκη, στο άρθρο 16, παρέχει τη νομική βάση για θέσπιση κανόνων σχετικά με την προστασία των δεδομένων για όλες τις δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ (Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Τα θέματα της ιδιωτικότητας και της προστασίας των δεδομένων εμφανίζονται συχνά στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια. Η τεχνολογία εξελίσσεται με γεωμετρική πρόοδο, φέρνοντας δραματικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα προσωπικά δεδομένα για την παροχή αγαθών και υπηρεσιών, και όχι μόνο.

Αυτή λοιπόν η ημέρα μας θυμίζει τη σημασία να είμαστε ασφαλείς κατά την περιήγησή μας στο Internet, κάτι που ξεχνάμε πολλές φορές, με τις συνέπειες να μην είναι καλές. Είναι γνωστό πως το Internet είναι πολύτιμο και αποτελεί καθημερινό μέσο για όλους μας, αλλά αυτό δε σημαίνει πως όλα είναι αγγελικά πλασμένα. Αλλά και για αυτούς που το γνωρίζουν, η προστασία των προσωπικών μας δεδομένων  μπορεί να μοιάζει δύσκολη και πολλές φορές ακατόρθωτη. Η καταχώρηση στοιχείων, προτιμήσεων, κτλ, τα likes που κάνουμε, όλα δίνουν τη δυνατότητα στο facebook, για παράδειγμα, να παρέχει έρευνες αγοράς στους διαφημιζόμενους του, όχι άμεσα αλλά έμμεσα.

Κανένα νομικό πλαίσιο δεν μπορεί να μας προστατεύσει πλήρως. Μόνο η πολύ καλή ενημέρωση πάνω στο θέμα μπορεί να μας βοηθήσει και η σκέψη (καχυποψία αν προτιμάτε) ότι μπορεί κάποιος άγνωστος να συνδυάσει όλα τα στοιχεία που αφήνουμε αριστερά και δεξιά στις διάφορες σελίδες που επισκεπτόμαστε για να δημιουργήσει το προφίλ μας σαν καταναλωτή, ψηφοφόρο κλπ.

Στην προσπάθεια αυτή για καλύτερη προστασία των προσωπικών δεδομένων των μαθητών, το Υπουργείο Παιδείας καλεί στην όσο το δυνατό καλύτερη κοινοποίηση και προβολή της ηλεκτρονικής διεύθυνσης της ιστοσελίδας της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα: http://www.dpa.gr και του σχετικού ιστότοπου που απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων (σύνδεσμος:  «ΜΙΚΡΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ»).

Ο ιστότοπος   είναι δομημένος σε τέσσερις ενότητες,  κάθε μία από τις οποίες περιέχει ενημερωτικό κείμενο, τεστ γνώσεων, βίντεο ευαισθητοποίησης και ειδικό τμήμα με εκπαιδευτικό υλικό. Η πρώτη ενότητα («Μαθαίνω για τα προσωπικά μου δεδομένα») περιλαμβάνει γενική ενημέρωση για την προστασία της ιδιωτικότητας και τα δικαιώματα των πολιτών , δίνοντας έμφαση στα ψηφιακά ίχνη και στην παρακολούθηση στο Διαδίκτυο. Η δεύτερη ενότητα («Σκέφτομαι πριν δημοσιεύσω») στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των μαθητών σχετικά με τη δημοσίευση προσωπικών δεδομένων. Η τρίτη ενότητα («Γνωρίζω σε ποιον μιλώ») προβάλλει το ζήτημα της πλαστοπροσωπίας στο διαδίκτυο και τέλος,  η τέταρτη ενότητα («Δικτυώνομαι με ασφάλεια»), εστιάζει στην προστασία προσωπικών δεδομένων κατά τη χρήση υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης.

Έτσι, η σημερινή μέρα είναι καλή αφορμή να ενημερωθούμε και να κοιτάξουμε ξανά τις ρυθμίσεις των site που είμαστε μέλη και χρησιμοποιούμε καθημερινά (με πρώτο και καλύτερο το Facebook),  και φυσικά να είμαστε υποψιασμένοι και φειδωλοί στα προσωπικά δεδομένα που μοιραζόμαστε με τους «φίλους» μας. Άλλωστε, για αυτό λέγονται «προσωπικά δεδομένα» και έτσι πρέπει να παραμείνουν!