Θητεία - Μιχάλης Μενιδιάτης

Ο Μιχάλης Μενιδιάτης (29 Ιουνίου 1932 - 21 Αυγούστου 2012) ήταν Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής και επιχειρηματίας που διέπρεψε στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. (Το πραγματικό του επώνυμο ήταν Μιχάλης Καλογράνης.)

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Μενίδι και ήταν γιος ενός πολύτεκνου φύλακα στη Λαχαναγορά της Αθήνας. Από νεαρή ηλικία άρχισε να παίζει μπουζούκι παρασυρόμενος από ακούσματα κάποιου νυκτερινού κέντρου της Αθήνας. Πρωτοεμφανίστηκε σε λαϊκό πάλκο το 1953.

Το 1957 ξεκίνησε τη δισκογραφία του με το «Θα χτίσω μια καλύβα» του Γερ. Κουβάτου. Καθιερώθηκε και αναγνωρίστηκε ιδιαίτερα με συνθέσεις του Απ. Καλδάρα, όπως «Μην περιμένεις πια», «Περιφρόνα με, γλυκιά μου», «Λίγο λίγο θα με συνηθίσεις», «Πετραδάκι-πετραδάκι» κ.ά.

Παράλληλα το υψηλό παράστημά του, η αρρενωπή όψη του αλλά και η σοβαρότητά του δεν άργησαν να τον καταστήσουν είδωλο της εποχής, γεγονός που τον βοήθησε ιδιαίτερα να αναδειχθεί σ΄ έναν από τους πλέον επιτυχημένους επιχειρηματίες της νυκτερινής διασκέδασης, όταν το 1964 αποφάσισε μαζί με τον αδελφό του Κοσμά Καλογράνη να δημιουργήσουν νυκτερινό κέτρο. Υπήρξε ο δημιουργός και ιδιοκτήτης του Κέντρου "Φαντασία" που κατέστη αφενός σύμβολο της Αθηναϊκής νύκτας, (σ΄ αυτό αναδείχθηκε η λαογραφική συνήθεια του "σπάσιμου των πιάτων") και αφετέρου κέντρο ανάδειξης νέων καλλιτεχνών, όπως η Δούκισσα, Γ. Πουλόπουλος, Τ. Βοσκόπουλος, Γιάννης Καλατζής κ.ά. αλλά και συμπαράστασης παλαιοτέρων καλλιτεχνών σε δύσκολες στιγμές τους όπως Γ. Ζαμπέτα κ.ά..

Ο Μιχάλης Μενιδιάτης προσηνής και ευγενικός κατάφερε παρά τους έντονους πειρασμούς γενικά του χώρου της νυκτερινής καλλιτεχνικής ζωής να δημιουργήσει και να διατηρήσει μια πολύ καλή οικογένεια χωρίς ποτέ να δώσει αφορμές για δυσμενή σχόλια. Φορώντας, σχεδόν πάντα, μεγάλα σκούρα γυαλιά ηλίου και οδηγώντας ο ίδιος το αυτοκίνητό του επισκεπτόταν τακτικά διάφορα κουτούκια του Πειραιά, του Αιγάλεω, του Φαλήρου κ.λπ. στα οποία και έριχνε μερικές βόλτες σμυρναίικου ζεϊμπέκικου.

Την ίδια μέρα μερικά χρόνια αργότερα, στο νησί που έχει γράψει χρυσές σελίδες στην ισορία της σύγχρονης μουσικής, γεννιέται ο Ίαν Πέις ( Ian Paice, 29 Ιουνίου 1948)  Άγγλος μουσικός, γνωστός ως ντράμερ του χαρντ ροκ συγκροτήματος Deep Purple, των οποίων είναι το μόνο μέλος το οποίο συνεχίζει από την ίδρυση τους μέχρι σήμερα. 

Θα αναφερθούμε στον καλλιτέχνη, μια άλλη μέρα.

Θα αναφερθούμε όμως σε ένα έλληνα καλλιτέχνη που με την παρουσία του, έβαλε το μοναδικό του στίγμα σε μια ολόκληρη εποχή του ελληνικού πενταγράμμου.

Ο Γιάννης Πουλόπουλος (29 Ιουνίου 1941 - 23 Αυγούστου 2020) ήταν Έλληνας τραγουδιστής, συνθέτης και στιχουργός.

Ο Γιάννης Πουλόπουλος από μικρός είχε κλίση στο τραγούδι. Παρακινημένος από τους φίλους του, που τον άκουγαν να τραγουδάει, αλλά και έχοντας ο ίδιος μεγάλη πίστη στις φωνητικές του ικανότητες, πήγαινε στην εταιρεία Columbia το 1962 κάνοντας προσπάθειες για να πει κάποια τραγούδια που γίνονταν τότε ακροάσεις, ζητώντας να τον ακούσουν, αλλά κανείς δεν του έκλεισε κάποιο ραντεβού. Ο Γιάννης Πουλόπουλος συνέχιζε να ζητάει ακρόαση σχεδόν καθημερινά, παρ' όλα τα μεροκάματα που έχανε αφού δούλευε τότε σαν ελαιοχρωματιστής και οικοδόμος, ενώ παράλληλα έπαιζε ποδόσφαιρο στον Άγιο Ιερόθεο. Την ίδια χρονική περίοδο φοιτούσε στη νυχτερινή σχολή ΝΤΗΖΕΛ, με ειδικότητα ηλεκτρολόγου.

 Εκείνη την περίοδο η Columbia, έχοντας στο δυναμικό της μεγάλο αριθμό άγνωστων και ανερχόμενων τραγουδιστών, αποφασίζει να κάνει εκκαθάριση και να κάνει νέες ακροάσεις, από τις οποίες θα κρατούσε 50 άτομα.

Την επιτροπή ακροάσεων αποτελούσαν ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Απόστολος Καλδάρας, ο Βασίλης Τσιτσάνης και ο Γιάννης Παπαϊωάννου. Τότε ο Γιάννης Πουλόπουλος διάλεξε να πει δύο δύσκολα τραγούδια: το "Μάνα μου και Παναγιά" και το "Παράπονο". Μόλις τελείωσε, τον πλησίασε ο Μίκης Θεοδωράκης λέγοντας: "Αυτόν εγώ θα τον κάνω τραγουδιστή", και τελικά ήταν ο μόνος που πέρασε από αυτή την ακρόαση.

Ο Μίκης Θεοδωράκης του δίνει να πει τρία τραγούδια στο θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη Η γειτονιά των αγγέλων, που εκείνη τη χρονιά (1963) ανεβαίνει στο θέατρο Ρεξ από τον θίασο Τζένης Καρέζη–Νίκου Κούρκουλου. Τα τραγούδια αυτά ήταν τα "Στρώσε το στρώμα σου για δυο", "Δόξα τω Θεώ" και "Το ψωμί είναι στο τραπέζι". Αυτά είναι και τα πρώτα τραγούδια που ηχογραφεί σε δίσκο ο Πουλόπουλος, τα οποία αργότερα θα δισκογραφήσει στην ίδια εταιρεία και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης

Η συνέχεια, είμαστε πια στο 1965 βρίσκει τον Γιάννη Πουλόπουλο να τραγουδάει σε αρκετές μπουάτ στην Πλάκα, τραγουδώντας και ηχογραφώντας τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη αλλά κσι του Μάνου Λοϊζου.

Σχεδόν παράλληλα κάνει μεγάλη επιτυχία με το "Μη μου θυμώνεις μάτια μου", του επίσης τότε πρωτοεμφανιζόμενου Σταύρου Κουγιουμτζή.

Είναι όμως η εποχή του Νέου Κύματος, το οποίο ο Γιάννης Πουλόπουλος ακολουθεί. Γράφει και συνθέτει δικά του τραγούδια, όπως το "Θά 'θελα νά 'χα", που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία. Στη συνέχεια συνεργάζεται με τον Γιάννη Σπανό (συμμετέχει στην Ανθολογία και στην Ανθολογία Β', ερμηνεύοντας αριστουργηματικά το "Παιδί μου ώρα σου καλή" σε ποίηση Γεώργιου Βιζυηνού), με τον Δήμο Μούτση ("Το κορίτσι μου στ' άστρα"), με το Γιώργο Κοντογιώργο ("Γύφτισσα Μέρα" σε στίχους 'Ακου Δασκαλόπουλου), με τον Κυριάκο Σφέτσα και με τον Νίκο Μαμαγκάκη ("Άνθη" και "Πέτρινα λουλούδια", σε στίχους Βασίλη Βασιλικού).

Το 1966 έρχεται σε επαφή με τον Μίμη Πλέσσα, μια συνεργασία που άφησε εποχή στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού. 

Το 1969 είναι μια σημαδιακή χρονιά. Ο δρόμος, άλμπουμ των Μίμη Πλέσσα και Λευτέρη Παπαδόπουλου, όπου ο Γιάννης Πουλόπουλος ερμηνεύει δέκα από τα δώδεκα τραγούδια, θα γίνει αμέσως ο πρώτος ελληνικός χρυσός δίσκος—παρά την απαγόρευση μετάδοσής του από το τότε μονοπώλιο του ΕΙΡ/ΕΙΡΤ—και στα χρόνια που θα ακολουθήσουν θα γίνει το πιο επιτυχημένο σε πωλήσεις άλμπουμ στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας, φτάνοντας τα 3.000.000 αντίτυπα, ρεκόρ που μέχρι σήμερα κανείς άλλος ελληνικός δίσκος δεν έχει πλησιάσει.

Μετά την ανεπανάληπτη επιτυχία του Δρόμου, ο Πουλόπουλος, μέσα από τα τραγούδια και τις κινηματογραφικές του εμφανίσεις, γίνεται το μεγαλύτερο όνομα του ελληνικού τραγουδιού, ο "χρυσός ερμηνευτής", χαρακτηρισμό που αποδεικνύει και μια δημοσκόπηση του 1970 σε περιοδικό της εποχής, σχετική με τη δημοσιότητα και απήχηση των τραγουδιστών, στην οποία κατατάχθηκε πρώτος ανάμεσα σε πολλά άλλα μεγάλα ονόματα.

Παρά το τεράστιο όνομα του στο χώρο, το 1971 μόλις πρόλαβε τη σύλληψη από τα όργανα της χούντας, μιας και το τραγούδι των Γιώργου Κατσαρού - Πυθαγόρα "Πάμε για ύπνο Κατερίνα", θεωρήθηκε αντιστασιακό. 

Στο διάστημα 1977-89 συνεργάζεται και πάλι με τον Μίμη Πλέσσα, τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Κριμιζάκη, ενώ το 1982 σε ένα δίσκο που έγινε χρυσός, τραγούδησε με το δικό του ξεχωριστό τρόπο τραγούδια του "Νέου Κύματος" σε δεύτερη εκτέλεση (πιάνο -επιμέλεια ορχήστρας ο Γιάννης Σπανός). Ως το 1989, είχε 11 χρυσούς δίσκους στο ενεργητικό του. Την εποχή εκείνη, ο χρυσός αντιστοιχούσε σε 60.000 πωλήσεις και ο πλατινένιος σε 100.000. Μάλιστα, οι τρεις τελευταίοι δίσκοι έγιναν πλατινένιοι.

Το 1983 κυκλοφορεί τη δεύτερη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Ταξίδι Στο Κέντρο Της Γης», ενώ δεν σταματά να ασχολείται και με τη ζωγραφική, που όπως είχε δηλώσει, ήταν κάτι που τον ξεκούραζε. 

Χωρις να τον εγκαταλείπει η επιτυχία σε κάθε μορφή εμφάνισης του, σιγά σιγά, αποτραβιέται από τα μουσικά δρώμενα της χάρας, παρόλο το γεγονός ότι η επανακυκλοφορία δίσκων του, πάντα έκαναν τεράστιες πωλήσεις και δεν έπαψε η φωνή του, μέσα από το ραδιόφωνο αλλά και την τηλεόραση, να γλυκαίνει τις νύχτες κσι τις σνησυχίες μας.

ΥΓ. Το τραγούδι που είχε επιλεχθεί πρώτη φορά από τον συνάδελφο ήταν το παρακάτω:

Το Δίχτυ - Τάκης Μπίνης

Αλληγορικό το ποίημα του Ν. Γκάτσου το ‘το δίχτυ’. Συναρπαστική η μελοποίηση από τον Σ. Ξαρχάκο. Πολύ καλές εκτελέσεις -και μάλιστα από γυναικείες φωνές- που ακολούθησαν την πρώτη εκτέλεση από τον Τάκη Μπίνη, μια φωνή ανεπανάληπτη . Προκαλεί άπειρους συνειρμούς για ένα σύγχρονο το δράμα με σύγχρονους ‘ασήμαντους ήρωες ᾿

Προφανώς το δίχτυ είναι η φαντασιακή αναπαράσταση της αιχμαλωσία, νοητική μετάφραση της πραγματικότητας της. Τα πρόσωπα των ιδεών μας για αυτήν, είναι ενταγμένα στο ατομικό μας εννοιολογικό πλαίσιο. Ένα πλαίσιο προκαθορισμένο από συλλογικά κοινωνικά αρχέτυπα. Η αιχμαλωσία του ανθρώπου σε δίχτυ, δεν μπορεί παρά να είναι ο συμβολισμός της αυτοαιχμαλωσίας, της ψυχολογικής αιχμαλωσίας.

Κάθε φορά που ανοίγεις δρόμο στη ζωή
μην περιμένεις να σε βρει το μεσονύχτι
έχε τα μάτια σου ανοιχτά βράδυ πρωί
γιατί μπροστά σου πάντα απλώνεται ένα δίχτυ
έχε τα μάτια σου ανοιχτά βράδυ πρωί
γιατί μπροστά σου πάντα απλώνεται ένα δίχτυ

Αν κάποτε στα βρόχια του πιαστείς
κανείς δε θα μπορέσει να σε βγάλει
μονάχος βρες την άκρη της κλωστής
κι αν είσαι τυχερός ξεκινά πάλι
μονάχος βρες την άκρη της κλωστής
κι αν είσαι τυχερός ξεκινά πάλι

Αυτό το δίχτυ έχει ονόματα βαριά
που είναι γραμμένα σ’ επτασφράγιστο κιτάπι
άλλοι το λεν του κάτω κόσμου πονηριά
κι άλλοι το λεν της πρώτης άνοιξης αγάπη

Αν κάποτε στα βρόχια του πιαστείς
κανείς δε θα μπορέσει να σε βγάλει
μονάχος βρες την άκρη της κλωστής
κι αν είσαι τυχερός ξεκινά πάλι
μονάχος βρες την άκρη της κλωστής
κι αν είσαι τυχερός ξεκινά πάλι